Τομέας Περιβάλλοντος
Νότης Παρασκευόπουλος
ΣΥΝΟΨΗ
Λακκούβες στους δρόμους, σπασμένα πεζοδρόμια, βανδαλισμένες πινακίδες του Κ.Ο.Κ., ταμπέλες διαφόρων μεγεθών κι αισθητικής αναρτημένες σε τοίχους και μπαλκόνια, διαφημίσεις κολλημένες άναρχα και χωρίς προδιαγραφές ασφάλειας, αυτοκόλλητα κλειδαράδων οπουδήποτε, graffiti χουλιγκάνων και απεριποίητα φυτά. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, σε όλες τις πόλεις επικρατεί αυτή η άθλια εικόνα του περιβάλλοντος χώρου, η οποία πολλές φορές εγκυμονεί και κινδύνους για την ασφάλεια των πολιτών.
Ποιος είναι αρμόδιος για να αντιμετωπίσει όλα αυτά; Πολλοί και κανένας. Η κρατική γραφειοκρατία, η διασπορά και αλληλοεπικάλυψη αρμοδιοτήτων διαφόρων φορέων, αλλά και η χρονοβόρες διαδικασίες δαπανών του Δημοσίου, ουσιαστικά αποτρέπουν κάθε πρωτοβουλία βελτίωσης των παραπάνω. Οι όποιες παρεμβάσεις των Δήμων γίνονται κάθε Χ χρόνια όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες.
Πέρα από την αποκομιδή απορριμμάτων και τον καθαρισμό οδών και πεζοδρομίων που εκτελούν σχεδόν καθημερινά οι Δήμοι, υπάρχει η ανάγκη άμεσων μικροεπεμβάσεων που σχετίζονται με την ασφάλεια των πολιτών αλλά και την αισθητική των χώρων.
Αυτές μπορούν να γίνουν μόνο από ιδιωτικές εταιρείες στις οποίες θα παραχωρηθεί από το Δήμο η αρμοδιότητα «φροντίδας μιας γειτονιάς». Αυτοί οι «Φροντιστές γειτονιάς», πάντα υπό την επίβλεψη του Δήμου, θα είναι ταχύτατοι σε μικροεπεμβάσεις, ιδιαίτερα όταν αυτές αφορούν την ασφάλεια των πολιτών.
Οι διαδικασίες ανάθεσης και αυτοχρηματοδότησης αυτών των εταιρειών, περιγράφεται στην ανάλυση που ακολουθεί.
ΑΝΑΛΥΣΗ
Για να αντιμετωπιστούν τα προαναφερθέντα προβλήματα των γειτονιών, προτείνεται η με νόμο εκχώρηση στους Δήμους της αρμοδιότητας μικροεπεμβάσεων και συντονισμού αρμόδιων φορέων για σημαντικότερες παρεμβάσεις σε περιοχές τους.
Η διαδικασία που προτείνεται είναι καινοτόμα και αυτοχρηματοδοτούμενη με την έννοια ότι δεν θα απαιτηθούν κρατικοί ή δημοτικοί πόροι για την εκτέλεσή της.
- Ο Δήμος επιλέγει μια περιοχή του, όχι μεγάλη σε έκταση, την οποία ορίζει με απόφασή του «Αυτοεξυπηρετούμενη Γειτονιά».
- Ο Δήμος με διαγωνισμό επιλέγει το «Φροντιστή» της γειτονιάς αυτής, εταιρεία η οποία αναλαμβάνει τα ακόλουθα:
- Καθημερινή εποπτεία όλης της περιοχής του (δρόμοι, πεζοδρόμια, τοίχοι κτιρίων) ώστε αν υπάρχει ανάγκη για «φροντίδα» να την αναλάβει
- Η φροντίδα μπορεί να αφορά:
- σημαντικές παρεμβάσεις που θα πρέπει να εκτελέσουν αρμόδιοι φορείς (π.χ. επισκευή σήμανσης ή σηματοδότησης οδών, αντικατάσταση σπασμένων φρεατίων ΕΥΔΑΠ, ΔΕΗ, κλπ). Για αυτές τις σημαντικές παρεμβάσεις ο Φροντιστής επικοινωνεί με τον αρμόδιο φορέα, τον ενημερώνει και παρακολουθεί τη διαδικασία της υλοποίησης της. Κρατά ημερολόγιο επαφών και σε περίπτωση που διαπιστώνει καθυστερήσεις, ενημερώνει το Δήμο
- μικροεπεμβάσεις τις οποίες αναλαμβάνει ο ίδιος, όπως:
- καθαριότητα οδών και πεζοδρομίων, πέρα από αυτή που κάνει ο Δήμος (χαρτιά που πέταξε κάποιος, γόπες τσιγάρων, κλπ)
- αφαίρεση αυτοκόλλητων διαφόρων επαγγελματιών και ενημέρωσή τους για τη δυνατότητά τους να διαφημιστούν μέσα από τις νέες διαδικασίες
- εξάλειψη όσων graffiti προσβάλλουν το χώρο (αφήνουν όποια κρίνουν ότι ομορφαίνουν π.χ. μια υπόγεια διάβαση)
- καθάρισμα πινακίδων του Κ.Ο.Κ.
- περιποίηση φυτών της περιοχής, φύτευση εποχικών λουλουδιών σε διάφορα σημεία και κλάδεμα φυτών όπου εμποδίζουν την ορατότητα οδηγών προς τη σήμανση ή τη σηματοδότηση ή τη διέλευση λεωφορείων
- προσωρινή-άμεση αντιμετώπιση «παγίδων ασφάλειας» οδήγησης ή περπατήματος έως ότου επιληφθούν οι αρμόδιοι φορείς (κάλυψη λακκούβας στην άσφαλτο, κενού σπασμένου πεζοδρομίου, σπασμένου φρεατίου, κλπ)
- αφαίρεση διαφημιστικών και επαγγελματικών πινακίδων που δεν πληρούν τις προδιαγραφές ασφάλειας κι αισθητικής της γειτονιάς, με μια περίοδο χάριτος έως ότου ο Φροντιστής ενημερώσει τους ενδιαφερόμενους ότι με τη νέα νομοθεσία και τον ορισμό της περιοχής τους από το Δήμο ως «αυτοεξυπηρετούμενη γειτονιά», αν θέλουν να έχουν τέτοιες πινακίδες θα πρέπει αυτές να τηρούν τις προδιαγραφές
- Οι προδιαγραφές ασφάλειας κι αισθητικής της γειτονιάς ορίζονται με απόφαση του Δήμου μέσα στα πλαίσια που θα ορίζει η σχετική νομοθεσία. Από γειτονιά σε γειτονιά αυτές οι προδιαγραφές μπορεί να είναι διαφορετικές ώστε οι πινακίδες να προσαρμόζονται στο χαρακτήρα της περιοχής. Οι προδιαγραφές αυτές ορίζουν για τις πινακίδες στην είσοδο των πολυκατοικιών, στα μπαλκόνια, στους τοίχους και σε ειδικές θέσεις που θα έχει ορίσει ο Δήμος (π.χ. ειδικά πλαίσια σε στύλους):
- διαστάσεις
- χρωματισμούς
- περιεχόμενο
- θέματα ασφάλειας (για τις αναρτημένες σε μπαλκόνια και τοίχους πινακίδες)
- Οι οικονομικοί πόροι με τους οποίους θα χρηματοδοτείται ο Φροντιστής για την εκτέλεση του έργου του θα πηγάζουν από μικρά τέλη που θα πληρώνουν όσοι τοποθετούν διαφημιστικές ή επαγγελματικές πινακίδες με τιμολόγια που θα έχει ορίσει ο Δήμος. Κάθε ενδιαφερόμενος θα υπογράφει με το Φροντιστή μια σύμβαση ορισμένου χρόνου καταβάλλοντας σε αυτόν το τίμημα.